Święty Brat Albert

Dzieciństwo i młodość 

Adam Chmielowski urodził się w Igołomi, (wówczas pow. Miechów), jako dziecko Józefy Borzysławskiej i Wojciecha Chmielowskiego, później naczelnika carskiej komory celnej w Szczypiornie pod Kaliszem. Był pierwszym dzieckiem w rodzinie, miał troje młodszego rodzeństwa (Stanisława, Mariana i Jadwigę). Ze względu na specyfikę tamtego okresu, ochrzczono go 28 sierpnia 1845 bez udziału księdza (tzw. chrzest z wody). Dopiero 17 czerwca 1847 roku, w kościele Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Warszawie, dopełniono ceremonii chrztu. 

 

Sierpnia 1853 roku rodzina utraciła ojca. Po jego śmierci Adam otrzymał stypendium rządowe i wyjechał do szkoły w Sankt Petersburgu. Po roku matka przeniosła go do Gimnazjum Realnego w Warszawie. Następnie wstąpił do Instytutu Politechnicznego Rolnictwa i Leśnictwa w Nowej Aleksandrii (Puławy), gdzie poznał i zaprzyjaźnił się z wybitnym malarzem Maksymilianem Gierymskim.

Po śmierci matki (28 sierpnia 1859 roku) dzieci przekazane są opiece siostry męża – Petroneli Chmielowskiej. Adam kontynuuje naukę w Instytucie Politechnicznym w Puławach. W tym okresie włączył się w działalność konspiracyjną i został powstańcem. Walczył pod Kurowem; został ciężko ranny pod Mełchowem (powiat częstochowski), stracił nogę i dostał się do niewoli. W maju 1864 roku przedostał się do Paryża, skąd po ogłoszeniu amnestii w 1865 roku powrócił do Warszawy.

Działalność malarska

W Warszawie Adam rozpoczyna studia malarskie, które musi przerwać z powodu sprzeciwu rady opiekuńczej, od której jest uzależniony (powołano ten organ po śmierci obojga rodziców). Wyjechał na studia politechniczne do Gandawy. Po roku rozpoczął naukę na akademii sztuk pięknych w Monachium. Tam zaprzyjaźnił się z wieloma sławnymi artystami (Stanisławem Witkiewiczem, Józefem Chełmońskim, Aleksandrem Gierymskim, Leonem Wyczółkowskim i innymi). Wiele malował i wysyłał swoje obrazy na wystawy do Polski. Z tego okresu życia pochodzą pierwsze obrazy o tematyce religijnej, na przykład Wizja św. Małgorzaty, oraz najsłynniejszy religijny obraz Chmielowskiego Ecce Homo, który obecnie znajduje się w Krakowie w prezbiterium kaplicy sióstr Albertynek pw. Ecce Homo. Dorobek Adama Chmielowskiego to 61 obrazów olejnych, 22 akwarele i 15 rysunków. Do najbardziej znanych prac należą m.in. Po pojedynku, Cmentarz, Dama z listem, Zachód słońca.

Działalność zakonna

Wraz z namalowaniem obrazu Ecce Homo we wnętrzu Adama Chmielowskiego nastąpił przełom. 24 września 1880 roku wstąpił do Zakonu Ojców Jezuitów w Starej Wsi. Po roku zrezygnował z powodu depresji i silnego załamania nerwowego. Spokój odnalazł dopiero w regule Zakonu św. Franciszka z Asyżu. W roku 1884 osiadł w Krakowie, przy ulicy Basztowej 4, gdzie dalej malował, ale zaangażował się coraz bardziej w opiekę nad nędzarzami i bezdomnymi. Po pewnym czasie porzucił całkowicie malarstwo, poświęcając się pomocy ubogim. Mieszkał w ogrzewalni miejskiej przy ul. Skawińskiej na Kazimierzu razem z bezdomnymi, alkoholikami i nędzarzami. 25 sierpnia 1887 roku w Kaplicy Loretańskiej kościoła Ojców Kapucynów w Krakowie Adam Chmielowski przywdział szary habit III Zakonu św. Franciszka i od tej pory znany jest jako brat Albert. Śluby zakonne złożył rok później, 25 sierpnia 1888 dał początek założonemu przez siebie Zgromadzeniu Braci Albertynów. W 1891 roku założył Zgromadzenie Sióstr Albertynek. W Krakowie prowadził przytułek, w którym mieszkał razem z ubogimi. Z czasem powstawały nowe ośrodki m.in. we Lwowie, Tarnowie, Zakopanem.

Ostatnie chwile

Po zachorowaniu na raka żołądka, 23 grudnia 1916 roku przyjął sakrament chorych, a 25 grudnia 1916 roku zmarł w opinii świętości. Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim. W 1938 roku otrzymał (pośmiertnie) Wielką Wstęgę Orderu Odrodzenia Polski. Bezpośrednią przyczyną jego śmierci było zamiłowanie do palenia. Będąc jeszcze w wieku młodzieńczym, przypadkowo połknął cygaro, co wywołało efekty uboczne w jego organizmie. Do końca życia nie rozstawał się z papierosem. Do dziś siostry zakonne, które posługują w założonym przez niego klasztorze, opowiadają pół-żartem pół-serio, że na łożu śmierci zwijały Adamowi Chmielowskiemu tytoń w bibułkę.

Beatyfikacja i kanonizacja

W dniu 15 września 1932 przeprowadzona została ekshumacja szczątków i ponowne złożenie ich w metalowej trumnie. Po zakończeniu wojny, w 1946 roku kardynał Adam Sapieha rozpoczął proces informacyjny trwający do 1950 roku. W trakcie procesu 31 maja 1949 ponownie ekshumowano szczątki Brata Alberta i złożono je w kościele Ojców Karmelitów Bosych. Dnia 15 września 1967 kardynał Karol Wojtyła rozpoczął proces apostolski, a w styczniu 1977 papież Paweł VI wydał dekret o heroiczności cnót przyszłego świętego. W dniu 22 czerwca 1983 roku, podczas mszy św. na krakowskich Błoniach papież Jan Paweł II ogłosił Brata Alberta błogosławionym, a następnie 12 listopada 1989 roku, podczas kanonizacji w Rzymie – świętym. Jego doczesne szczątki znajduje się obecnie pod ołtarzem w Kościele Ecce Homo na Prądniku Czerwonym w Krakowie. W Polsce wspomnienie przypada na 17 czerwca. 

Materiał pochodzi ze strony; www.albert.krakow.pl

Skip to content